باکتری های بیماری زا مواد غذایی کدامند؟ باکتری‌ها موجودات بسیار کوچک و مهمی هستند که در زندگی و محیط زیست وجود دارند. باکتری‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارند. برخی از باکتری‌ها کمک می‌کنند تا فرایندهای زیستی مهمی انجام شود، مثلاً باکتری‌هایی که در خاک زندگی می‌کنند و به تثبیت نیتروژن کمک می‌کنند. اما بعضی از باکتری‌ها هم می‌توانند باعث بروز بیماری‌ها در انسان و دیگر موجودات شوند. این باکتری‌ها به عنوان پاتوژن شناخته می‌شوند و می‌توانند از طریق هوا، آب، غذا یا تماس مستقیم با بدن انسان به عفونت بیماری‌هایی مانند عفونت‌های تنفسی، عفونت‌های دستگاه گوارش و غیره بیانجامند. به همین دلیل، شناخت باکتری‌ها و روش‌های پیشگیری و کنترل از آنها بسیار مهم است.

در ادامه این مقاله سعی داریم شما را با انواع باکتری های بیماری زا مواد غذایی آشنا کنیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

انواع باکتری های بیماری زا در مواد غذایی:

۱- باکتری لیستریا:

لیستریا یک نوع باکتری است که می‌تواند در مواد غذایی زنده بماند و به انسان‌ها انتقال یابد. معمولاً از طریق مصرف مواد غذایی آلوده به این باکتری، به انسان‌ها منتقل می‌شود. این باکتری می‌تواند در دمای یخچال یا حتی دمای بالاتر مانند دمای سوسیس و همبرگر رشد کند. افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مثلاً افراد مسن یا زنان باردار، در خطر ابتلا به بیماری لیستریوزیس قرار دارند. این بیماری می‌تواند از عفونت‌های معمولی مانند عفونت‌های گوارشی تا عفونت‌های جدی مانند عفونت‌های سپتی سمیا و مغزی (مانند مغز‌هایتیس) را تحت تأثیر قرار دهد.

در واقع، برای افراد سالم، عفونت با لیستریا ممکن است فقط به گوارش افراد آسیب برساند و علائمی مانند اسهال، تهوع، استفراغ و تب را ایجاد کند که ممکن است به مرور زمان خودبخود بهبود یابند. اما برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، مانند افراد مسن، زنان باردار، نوزادان و افرادی که بیماری‌های مزمنی دارند، عفونت با لیستریا می‌تواند عوارض جدی‌تری داشته باشد. در این افراد، عفونت می‌تواند به انواع عفونت‌های خطرناک مانند سپتی سمیا (که یک نوع عفونت خونی است) و مغزی (مانند مغز‌هایتیس) منجر شود که ممکن است به مرگ منجر شود. افرادی که به عفونت با لیستریا دچارند، باید از این نوع مواد غذایی بپرهیزند. و به توصیه‌های بهداشتی مربوطه عمل کنند.

۲- باکتری سالمونلا:

سالمونلا یک نوع باکتری است که می‌تواند در مواد غذایی یافت شود و به انسان‌ها بیماری بدهد. معمولاً از طریق مصرف مواد غذایی آلوده به این باکتری، مثلاً گوشت یا تخم مرغ که به طور نادرست پخته شده‌اند، به انسان‌ها منتقل می‌شود. این باکتری می‌تواند عوارضی مانند اسهال، استفراغ، تب و درد شکم ایجاد کند. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری، بهتر است مواد غذایی را به خوبی بپزید. همچنین، می‌توان از شستشوی دقیق میوه و سبزیجات قبل از مصرف و رعایت بهداشت شخصی برای جلوگیری از این بیماری استفاده کرد.

همچنین، باید از جدا کردن مواد غذایی خام از غذاهای آماده‌ای که پخته شده‌اند، خودداری کرد. ضمنا باید ابزارهای آشپزخانه و سطوح کار غذاپزی را به طور منظم تمیز کرد. برای مثال، ابزارهایی که برای پختن گوشت استفاده شده‌اند، باید پس از استفاده به طور کامل شسته شوند. تا جلوی انتقال باکتری‌ها را بگیرند.

علاوه بر این، به ویژه در دماهای گرم، مواد غذایی باید به مدت زمان کوتاهی بیرون از یخچال قرار داده شوند تا جلوی رشد باکتری‌ها گرفته شود. همچنین، برای کاهش خطر ابتلا به سالمونلا، بهتر است از مواد غذایی آماده‌ای که به عنوان تخمیری یا غذاهایی که حاوی تخمیر کننده‌های طبیعی هستند، مثل شیره‌های میوه، سرشیر یا سس مایونز، که ممکن است حاوی سالمونلا باشند، خودداری کرد.

به طور کلی، از طریق رعایت بهداشت و آموزش‌های بهداشتی مرتبط با مواد غذایی و آشپزخانه، می‌توان جلوی ابتلا به بیماری‌های ناشی از سالمونلا و سایر باکتری‌ها را گرفت.

۳- باکتری اشریشیا کلی:

اشریشیا کلی یک نوع باکتری است که در دستگاه گوارش انسان و بسیاری از حیوانات زندگی می‌کند. برخی از این باکتری‌ها مفید هستند و به ما کمک می‌کنند تا غذاها را به انرژی تبدیل کنیم. اما برخی از انواع اشریشیا کلی، مانند گونه‌ای به نام اشریشیا کلی انتروتوکسیژنیک، می‌توانند بیماری‌های جدی مانند اسهال خونی و تب ایجاد کنند.

این باکتری معمولاً از طریق مصرف مواد غذایی همچون گوشت نیمه پخته یا تخم مرغ نادرست پخته شده، به بدن ما منتقل می‌شود. عفونت با این باکتری می‌تواند عوارضی مانند اسهال خونی، تب، تهوع، استفراغ و درد شکم ایجاد کند. افراد با سیستم ایمنی ضعیف، کودکان و سالمندان بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های جدی از جمله ناشی از اشریشیا کلی هستند.

برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های ناشی از اشریشیا کلی، مهم است که مواد غذایی به طور کامل پخته شوند. میوه و سبزیجات قبل از مصرف به خوبی شسته شوند. همچنین، شستشوی دقیق دست‌ها پس از تماس با حیوانات و قبل از تهیه و مصرف غذا نیز می‌تواند به شما کمک کند تا از این بیماری‌ها جلوگیری کنید.